م.ق26۱) نحوه دسترسی به پیامک های تلفنی مبادله شده و آثار زیانبار

سئوال از خانم سارا

مشکل اینه که من متاسفانه به دلیل یکسری مشکلات که در زندگی مشترک داشتم، وارد یک رابطه ناخواسته تلفنی با شخص دیگری شدم که همسرم از این موضوع مطلع شده و با آشتنایان زیادی که داره می خواد پرینت اس ام اس های موبایل منو بگیره. ولی من می خوام قبل از اینکه اون اینکارو بکنه متن بعضی از اس ام اس ها رو پاک کنم.به نظر شما راهی وجود داره؟
درغیراینصورت مایه ابروریزی می شه و گفته که به شکل بدی باید از هم جدا بشیم.

پاسخ:

اولا": تفتیش و بارزسی مراسلات پستی،مخابراتی صوتی و تصویری افراد ، آن هم چنانچه مرتبط با جرم باشد، جز به دستور مقام قضایی نمی تواند صورت گیرد.

ماده ماده 104 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری....

مصوب 28/6/ 1378:

«در مواردی که ملاحظه ، تفتیش و بازرسی مراسلات پستی ، مخابراتی صوتی و تصویری مربوط به متهم برای کشف جرم لازم باشد، قاضی به مراجع ذی ربط اطلاع می دهد که اشیاء فوق را توقیف نموده نزد او بفرستند ، بعد از وصول آن را در حضور متهم ارائه کرده و مراتب رادر صورتمجلس قید نموده و پس از امضای متهم آن را در پرونده ضبط می نماید . استنکاف متهم از امضا در صورتمجلس قید می شود و چنانچه اشیاء مزبور حائز اهمیت نبوده و ضبط آن ضرورت نداشته باشد با اخذ رسید به صاحبش مسترد می شود.

تبصره - کنترل تلفن افراد جز در مواردی که به امنیت کشور مربوط است و یا برای احقاق حقوق اشخاص به نظر قاضی ضروری تشخیص داده شود، ممنوع است.»

زیرنویس:

 از نظریه 6392/7 - 8/12/1378 نظریات اداره حقوقی قوه قضاییه:

«با توجه به صراحت تبصره ماده 104 ق . آ . د . ک . 1378 دستور کنترل تلفن افراد منحصرا" به دستور قاضی رسیدگی کننده باید باشد و تشخیص اینکه موضوع از موارد مربوط به امنیت کشوراست یا خیر ؟ نیز به عهده همان قاضی رسیدگی کننده است.»

ثانثا": قاضی پرونده کیفری نیز خود راسا" حق استعلام و اخد پرینت مکالمات و پیامک ها را ندارد بلکه باید با مکاتبه با ریاست مرکز حفاظت و اطلاعات کل قوه قضاییه و ذکر اطلاعاتی نظیر: مشخصات پرونده، علل اخذ و محتوی مورد نظر، مشخصات شماره مبداء و مقصد، مقطع زمانی مورد نظر و...)، از این مرکز بخواهد تا از اداره مخابرات پرینت ورودی و خروجی تلفن همراه شماره مورد نظر را استعلام و نتیجه را به شعبه ارسال نماید.

ثالیا": مفتوح یا توقیف یا معدوم یا بازرسی یا ضبط یا استراق سمع یا افشاء کردن مراسلات یا مخابرات یا مکالمات تلفنی اشخاص بدون شرایط فوق جرم محسوب می شود.

ماده 582 قانون مجازات اسلامی کتاب پنجم-تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده مصوب 2/3/1375:
«هریک از مستخدمین و مامورین دولتی، مراسلات یا مخابرات یا مکالمات تلفنی اشخاص را در غیر مواردی که قانون اجازه داده، حسب مورد مفتوح یا توقیف یا معدوم یابازرسی یا ضبط یا استراق سمع نماید یا بدون اجازه صاحبان آنها مطالب آنها را افشاء نماید به حبس از یک سال تا سه سال و یا جزای نقدی از شش تا هجده میلیون ریال محکوم خواهدشد.»

نظریات اداره حقوقی قوه قضاییه:
• نظریه 3472/7 مورخ 16/8/1377:
ضبط کردن یا استراق سمع مذاکرات تلفنی توسط مستخدمین و مامورین دولتی جرم و مشمول ماده 582 ق . م . ا . است ، لکن چنانچه شخص ثالثی که مرتکب اعمال مذکور شده ازمامورین یا مستخدمین دولتی نباشد، قابل تعقیب کیفری نیست مگر اینکه ارتکاب اعمال مذکور ، مستلزم مزاحمت تلفنی ( مشمول ماده 641 ) یا استفاده غیر مجاز از تلفن (مشمول ماده 660 قانون مزبور ) باشد که در این صورت به جهات اخیرالذکر قابل تعقیب کیفری خواهدبود.
• نظریه 1465/7 مورخ 30/2/1371 :
شنود مکالمات تلفنی بدون دستور مقام صلاحیتدار قضایی ممنوع است.

بدیهی است همسر شما و یا دوستان وی چنین حق عملی که بیان داشتید را ندارند. همچنین به نظر نمی رسید شما هم  حق حذف آن ها را داشته باشید.

رابعا": همسر شما می تواند به عنوان «روابط نامشروع یا عمل منافی عفت غیر از زنا» علیه شما و آن طرفی که شما با او  ارتباط داشتید، اعلام جرم نموده و از  قاضی تحقیق (اعم از دادیار یا بازپرس) پرونده بخواهد که چون دلایل جرم متن پیامک هاست، به شرح گفته شده استعلام  و اخذ نماید.

ماده 637 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 18/5/1362 کمیسیون امور قضایی مجلس شورای اسلامی:
«هرگاه زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت ( 1) نباشد ، مرتکب روابط نامشروع (2 ) یا عمل منافی عفت غیر از زنا از قبیل تقبیل یا مضاجعه (3) شوند ، به شلاق تا نود و نه ضربه محکوم خواهندشد و اگر عمل با عنف و اکراه باشد فقط اکراه کننده تعزیر می شود.« ( 4)

زیرنویس :
1) نظریه 1374/7 - 9/5/1376 ا . ح . ق :
«با وقوع عقد ازدواج به نحو صحیح ولو به طور غیررسمی زن و مرد به زوجیت یکدیگر در می آیند و از کلیه حقوق و وظایف زوجیت استفاده می کنند و از این جهت نمی توان هیچ کدام راتعقیب جزایی نمود .»

2 ) نظریه 979/7 - 2/3/1363 . ح . ق . :
«صرف مکاتبه مبنی بر ابراز تمایل و علاقه به ازدواج بین مرد و زنی که فاقد موانع نکاح می باشند جرم تلقی نمی شود و با جرم نبودن عمل اولیاء آنان هم وصف شاکی خصوصی را نخواهندداشت .»

• نظریه 506/7 - 4/2/1376 ا . ح . ق . :
«با توجه به عدم شمول ماده ( 645 ) ق . م . ا . نسبت به ازدواج موقت و با عنایت به ملاک مستفاد از ماده ( 66 ) ق . م . ا . و با توجه به این که شرط در تحقق رابطه نامشروع موضوع ماده ( 637 ) ق . م . ا . ، عدم علقه زوجیت است ، در صورتی که دادگاه وجود رابطه زوجیت را براساس عقد ازدواج منقطع با اظهار طرفین ثابت و صادق بداند مجوزی برای اعمال مجازات مقرر در ماده ( 637 ) نخواهد بود.»

• نظریه 2452/7 - 1/6/1378ا . ح . ق . :
«صرف نوشتن نامه عاشقانه از مصادیق رابطه نامشروع محسوب نمی شود.»

• نظریه 3880/7 - 19/4/1381 ا . ح . ق :رابطه نامشروع ، موضوع ماده 637 ق . م . ا . در قانون تعریف نشده مع هذا ، همانطور که از عنوان آن بر می آید عملی دو جانبه یعنی توافق دو نفر ( زن و مرد ) اجنبی بر نوعی از روابط جنسی ناقص غیراز زنا و امثال آن است بنابراین صرف مکالمه تلفنی ، قدم زدن در پارک یا خیابان ، مکاتبه و . . . رابطه نامشروع به معنی یادشده به شمار نمی آید .»

( 3) نظریه 5881/7 - 15/9/1378ا . ح . ق . :
«بیان تقبیل و مضاجعه در ماده 637 ق . م . ا . تمثیلی است و حصری نیست و شامل موارد مشابه که عمل منافی عفت به آن صدق نماید نیز می گردد.»

• نظریه 2452/7 - 1/6/1378 ا . ح . ق . :
«عبارتپ از قبیل تقبیل یا مضاجعه مذکور در ماده 637ق . م . ا . منحصرا" منصرف به عمل منافی عفت غیر از زنا می باشد .»

( 4 ) نظریه 1611/7 - 18/2/1380 ا . ح . ق . :« جرم رابطه نامشروع موضوع ماده 637 ق . م . ا . از جرائم غیرقابل گذشت محسوب و مشمول ماده 277 ق . آ . د . ک . می باشد.»

امیدواریم با ترک اعمال ناپسند گذشته خود و ترضی خاطر همسرتان ، موفق به ادامه زندگی مشترک شوید.