قاضی دادگستر
« هنر عدالت آن نیست که همۀ گناهکاران به مجازات برسند، بلکه درآن است،که هیچ بیگناهی مجارات نشود »قاضی دادگستر
« هنر عدالت آن نیست که همۀ گناهکاران به مجازات برسند، بلکه درآن است،که هیچ بیگناهی مجارات نشود »درباره ما
ما تنی چند از قضات دادگستری، که فضای مجازی را محل مناسبی برای طرح دیدگاه های حقوقی و قضایی خود و نیز ارائه خدمات هر چند ناچیز به بازدیدکنندگان برگزیده‌ایم.
لطفا" برای هر گونه اظهارنظر انتقادی یا پیشنهادی، بجای استفاده از «صندوق پستی»، تنها از قسمت «نظر» در ذیل هر موضوع استفاده نمایید.
وظیفه قاضی اجرای صرف قوانین نیست، بلکه هدایت قوانین به سوی عدالت نیز است. «دکتر ناصر کاتوزیان»
ادامه...
م.ق90) تعریف حق کسب و پیشه و تجارت، سرقفلی و تخلیه به علت نیاز ش
سوال از آقای مصطفی عالمی
با سلام خدمت شما
یک سوال داشتم و امیدوارم جنابعالی لطف کرده و در اسرع وقت جوابم را بدهید. من یک باب مغازه دارم که از سال 1368 در اجاره یک باطری ساز ماشین است.حال که خودم به آن احتیاج دارم
مستاجر حق کسب و پیشه می خواهد.قبل از اینکه بخواهم به طور قانونی اقدام کنم پیش او رفتم تا توافقی مبلغی را به او برای تخلیه بدهم.او گفت من دو دانگ از ارزش ملک یعنی یک سوم را برای تخلیه می خواهم.یک کارشناس معروف در همان محدوده که او نیز قبولش دارد ملک(مغازه 8 متری) را 21 میلیون قیمت گذاشت.که یک سوم آن 7 میلیون میشود اما حالا دبه در آورده و می گوید من 10 میلیون برای تخلیه می خواهم .حال من سوالم این است که با توجه به شغل او وارزش ملک به نظر شما این پول را به او بدهم یا اگر از نظر قانونی اقدام کنم مقدار کمتری میشود؟این را میدانم که کارشناس دادگستری باید مشخص کند اما نظر شخصی شما در موارد مشابه را می خواهم.ضمنا من چند ماه است که بازنشسته از آموزش و پرورش شده ام.پاسخ:
با توجه به تاریخ انعقاد قرارداد اجاره به سال 1368، روابط استیجاری شما مشمول ماده 15قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 2/5/ 1356است. لذا لازم می آید پیشتر دو اصطلاح مرتبط با سوال که برخلاف تعاریف مستقل، اکثرافراد آن دور را یکی و مترادف می دانند، توضیح مختصری داده شود، که عبارتند از:
حق کسب و ییشه وتجارت : حقی است مالی که به تبع مالکیت منافع برای مستأجر محل کسب و پیشه و تجارت تحقق می یابد و قابلیت انتقال به غیر را - توأم با منافع عین مستاجره – دارد.
سرقفلی: وجهی که مالک در ابتدای اجاره و جدا از مال الاجاره از مستأجر می گیرد تا محل خالی را به او اجاره دهد.
با توجه آنچه فوقا" بیان شد، شما میتوانید پس از انقضای مدت اجاره درخواست تخلیه محل مورد اجاره (باطری سازی) رابه استناد احتیاج شخصی ازدادگاه حقوقی بخواهید، امامطابق ذیل ماده 15قانون مزبور دادگاه ضمن صدورحکم تخلیه به پرداخت حق کسب یاپیشه یاتجارت درحق مستاجر خواهدداد.
طبیعی است که تعیین میزان حق کسب یا پیشه یا تجارت براساس نظر کارشناس رسمی دادگستر انجام می پذیرد و قاضی راسا" تعیین کننده نیست. مضافا" تعیین حق کسب و پیشه با قیمت ملک متفاوت است و اساسا" قابل مقایسه با یکدیگر نیستند و به عواملی چون شهرت تجاری مستأجر و تعداد مشتریان بستگی دارد.
گرچه صلاح ملک خویش را خسروان دانند، اما با توجه به آنچه در مورد مستأجر تان بیان داشتید، ماپیشنهاد می کینم که برابر ماده 15 قانون مذکور اقدام نمایید.
