سئوال از وی اس:
با سلام . اگر دانشجویی برای امضا برگه ای همچون برگه مجوز صحافی پایان نامه مدتها در دانشگاه دوندگی کند و از ۵ امضا مندرج در برگه تنها موفق به گرفتن ۲ امضا شود و ۳ امضای دیگر را بنا بر ناچاری و غیبت مکرر مسئولین در محل کارشان خود فرد امضا کند و در این میان هیچگونه نفع و ضرری به کسی وارد نشود و...
تنها برای انجام کارهای صحافی پایان نامه که دفاع شده اینکار را انجام داده آیا جرم محسوب میشود ؟ ؟؟
پاسخ
با سلام خدمت شما مخاطب ارجمند
قبل از بررسی حقوقی مسأله به شما توصیه میشود مشکل حادث را حتماً از طریق مذاکره با مسئولین ذیربط دانشگاه مرتفع فرمایید.
اما جهت پاسخگویی به سئوال شما به موادی از قاون مجازات اسلامی مصوب 1375 اشاره میشود:
ماده532- هر یک از کارمندان و مسئولان دولتی که در اجرای وظیفه خود در احکام و تقریرات و نوشتهها و اسناد و سجلات و دفاتر و غیر آنها ازنوشتهها و اوراق رسمی تزویر کند اعم از این که امضا یا مهری را ساخته یا امضا یا مهر یا خطوط را تحریف کرده یا کلمهای الحاق کند یا اسامی اشخاصرا تغییر دهد علاوه بر مجازاتهای اداری و جبران خسارت وارده به حبس از یک تا پنج سال یا به پرداخت شش تا سی میلیون ریال جزای نقدیمحکوم خواهد شد.
ماده 533 - اشخاصی که کارمند یا مسئول دولتی نیستند هر گاه مرتکب یکی از جرایم مذکور در ماده قبل شوند علاوه بر جبران خسارت وارده بهحبس از شش ماه تا سه سال یا سه تا هیجده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.
ماده 535-هر کس اوراق مجعول مذکور در مواد (35)، (36) و (37) را با علم به جعل و تزویر مورد استفاده قرار دهد علاوه بر جبران خسارتوارده به حبس از شش ماه تا سه سال یا به سه تا هیجده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
جرم جعل بمانند جرائم علیه اموال مقید به نتیجه میباشد و نتیجه جرم جعل، ضرر است و ضرر شرط تحقق جرم جعل میباشد.
یکی از شرایط تحقق عنصر مادی جرم جعل، در رکن نتیجه آن نهفته است و آن عبارت از «رکن ضرری».حداقل ضرر بالقوه برای تحقق جرم جعل ضروری است که باید میان آن و عمل مادی فیزیکی در جرم جعل، رابطه سببیت وجود داشته باشد.
منظور از عنصر ضرری لزوماً ورود ضرر بالفعل یا متحقق نیست، بلکه ضرر بالقوه یا محتمل کفایت میکند. دیوان عالی کشور در یکی از آرای خود اشعار میدارد:«... اضرار آنی شرط تحقق [جعل] نیست، بلکه عمل جعل اگر در آینده و حتی بالقوه متضمن ضرر دیگری باشد، مورد باموارد مربوط به جعل منطبق است. بنابراین از بین بردن عمدی سند مجعول مانع تعقیب جرم نخواهد بود.»
اگر حتی احتمال ورود ضرر (یعنی ضرر بالقوه) هم متصور نباشد، جرم جعل محقق نخواهد شد مثل موردی که پدری برای تقویت روحیه فرزند خود، در مقابل نام فرزندش که بر روی پاکت هدیه ارسالی به او درج شده، کلمه «عزیزم» را قبد نماید در غیر اینصورت؛ یعنی در فرضی که ورود ضرر محتمل است، جعل محقق میباشد.
در فرض سئوال به دلیل احتمال ورود ضرر معنوی به دانشگاه(مخدوش شدن اعتبار دانشگاه) به جهت متصور بودن بروز اشکالات ناشی از صحافی پایاننامه ناقص حاوی ایرادات شکلی و ماهوی و یقیناً علم دانشجو به این امر، مسأله تحت عنوان جعل و استفاده از سند مجعول قابل پیگیری قضایی خواهد بود .
در واقع هرچند ورقه مجعول ضمن ساختگی بودن در عین حال موافق با واقع و حقیقت باشد، باز جرم جعل تحقق مییابد؛ حقیقت مقلوب همان، فقدان سند واقعی «مجوز صحافی پایاننامه» است که به شرح فوق واجد ضرر بالقوه میباشد.
از حسن عنایت شما سپاسگزاریم.